Khi nói đến các thánh tử đạo, chúng ta thường nghĩ đến những người sẵn sàng chịu chết vì tuyên xưng niềm tin và tình yêu mến vào Chúa Kitô, Đấng Cứu Thế. Chẳng hạn như trường hợp của 117 vị thánh tử đạo Việt Nam mà toàn thể Giáo hội long trọng mừng kính vào ngày 24 tháng 11 mỗi năm.

Thực vậy, để minh chứng một tình yêu nồng cháy, sự trung tín bền vững, và lòng tin son sắt đối với Đức Kitô, các ngài đã vui lòng chấp nhận mọi gian nan, thử thách, mọi mất mát, thiệt thòi, kể cả cái chết rất tủi nhục trước mắt người đời. Biết rằng, mỗi người chỉ có một thân xác, mỗi người chỉ có một mạng sống, mất đi là không còn có mặt trong cuộc đời. Thế nhưng, vì Đức Kitô và Tin Mừng Tình Yêu, các thánh tử đạo đã hiên ngang tiến bước. Chúng ta khâm phục lòng can đảm tuyệt vời, ý chí bất khuất và sự kiên vững trong ơn gọi làm chứng nhân của các ngài. Các ngài là những mẫu gương sáng ngời để chúng ta tôn kính, chúc mừng và noi theo.

Tuy nhiên, điều quan trọng cần ghi nhớ là, theo nguyên ngữ, tử đạo có nghĩa là làm chứng nhân. Là kitô hữu đương nhiên là có sứ mạng làm chứng nhân. Làm chứng bằng cái chết, mà cũng làm chứng bằng chính cuộc sống. Mà, chịu chết vì đạo là một ơn huệ đặc biệt Chúa ban cho một số người. Cho nên, sống đạo là cách làm chứng mà tất cả mọi người được mời gọi thực hiện. Nếu chết vì đạo là anh hùng, thì sống vì đạo cũng cần những nỗ lực phi thường. Làm chứng bằng cuộc sống tốt đòi hỏi một sự phấn đấu liên lỉ, không ngừng. Nếu tử đạo cần phải có một tình yêu nồng cháy, thì sống đạo cũng không thể thiếu một tâm tình yêu mến thiết tha. Nếu tử đạo là để bày tỏ sự trung tín bền vững, thì sống đạo cũng không thể thiếu sự kiên trung giữa bao khó khăn, thách đố. Nếu tử đạo được đặt nền tảng trên lòng tin sắt son, thì sống đạo cũng không thể có một ngoại lệ nào khác.

Hơn nữa, nếu chúng ta sống đạo đúng theo đòi hỏi của Tin Mừng, nghĩa là sống trọn tình yêu thương bác ái, kính mến Thiên Chúa và yêu thương anh em thật sự, thì cái chết của chúng ta cũng có ý nghĩa là chết vì đạo. Bởi vì, chết vì đạo là chết vì lòng yêu mến. Lòng yêu mến được thể hiện bằng những việc làm cụ thể, thiết thực, có hiệu quả.

Ngoài ra, chúng ta cũng biết rằng, làm chứng đòi phải trả giá. Giá càng cao, thì lời chứng càng đáng tin. Như thế, làm chứng cho Chúa, cho tình yêu và ơn cứu độ của ngài, nếu không phải đổ máu, thì cũng phải chấp nhận mất mát, thiệt thòi, hy sinh. Mỗi một thời đại nhạy cảm với một lối làm chứng riêng biệt. Cần phải tìm được những lối sống Tin Mừng phù hợp, để giúp người khác dễ dàng tin Chúa, yêu mến Chúa, trở lại với Chúa. Chẳng hạn như Cha Maximilien Kolbe đã bị quân phát xít Đức bắt giam trong trại tập trung, và ở đây ngài đã tự nguyện chết thay cho một người tù khác đã có gia đình. Hay như Mẹ Têrêxa Calcutta, suốt đời quan tâm, chăm sóc, chia sẻ, an ủi và giúp đỡ những người bất hạnh, bị xã hội bỏ rơi…Giữa một thế giới chỉ biết tìm kiếm và hưởng thụ những tiện nghi vật chất, không cần đến Thiên Chúa, phải chăng người kitô hữu được mời gọi sống một đời sống yêu thương, đơn sơ, chia sẻ và phục vụ trong vui tươi ?- Khi con người như bị cuốn hút vào cơn lốc của khoái lạc, quyền lực, danh vọng, phải chăng người kitô hữu được mời gọi làm chứng bằng thái độ thanh thoát, trong sáng và vô vị lợi ?-

Thiết tưởng trong hoàn cảnh hiện tại, cách làm chứng tốt nhất, có hiệu quả nhất, chính là đời sống công bình, bác ái, với những việc làm cụ thể của chúng ta. Làm chứng như thế được khởi đầu bằng những tương giao hữu hảo, qua việc đắc nhân tâm, thu phục cảm tình. Làm chứng như thế sẽ giúp anh em chung quanh được hạnh phúc hơn, tự do hơn, có đời sống nhân bản hơn. Làm chứng như thế sẽ giúp mọi người đạt tới ơn cứu độ là hạnh phúc thiên đàng vinh phúc.

Và qua đó, chúng ta sẽ là những vị thánh tử đạo của Chúa. Bởi vì trong hoàn cảnh hiện tại, sống đạo đúng nghĩa vẫn tốt như là tử đạo.