Ở các nước phương Tây, ngày thứ Ba trước mùa Chay, được gọi là Thứ Ba Béo. Ngày ta tham dự lễ hội giả trang, với những y phục khác thường, với những mặt nạ lạ mắt, với những cuộc vui chơi, giải trí đủ loại, trước khi bước vào thời gian chay tịnh. Sau đó, Thứ Tư Lễ Tro bắt đầu Mùa Chay với bốn mươi ngày. Người ta được mời gọi ném đi những mặt nạ, bỏ đi những sự cải trang, những sự giả hình, để tiến đến với Chúa, và gặp gỡ những anh em một cách thẳng thắn, không che đậy. Mùa Chay được giới thiệu như một thời điểm của sự thật, thực tế, ăn năn trở lại. “ Khi con bố thí.. khi con cầu nguyện… khi con ăn chay… con đừng trình diễn, phô trương…”

Đó là một lời kêu gọi trở về bên trong, về nội tâm: “ Anh em hãy xé lòng, chứ đừng xé áo ”; “ Cha con nhìn thấy điều con làm trong nơi bí ẩn…”. Đó là một lời kêu gọi đến với phẩm chất, đến với niềm vui chân thật: “ Lạy Chúa, xin hãy trao ban cho chúng con một trái tim mới, hãy đặt vào trong chúng con một tinh thần mới”; “ hãy trao ban cho con niềm vui ơn cứu độ”.( Tv 50 ).

Trong những điều kiện như thế này, chúng ta hiểu rõ, tại sao Chúa Giêsu cảnh giác chúng ta chống lại “ một vẻ mặt ăn chay ủ dột”, và tại sao thánh Phaolô chào mừng thời điểm thuận lợi này, như một cơ may cho con người. Bởi vì trong thực tế, rất thường khi, ngay cả nơi những người kitô hữu, cả ngày nay nữa, người ta liên kết sự sám hối với những sự thiếu thốn, với sự khước từ, với sự trừng phạt, với một thời điểm khó khăn phải vượt qua, trong khi người ta được mời gọi làm tốt hơn cái phẩm chất của cuộc đời, cải thiện những mối liên hệ với Thiên Chúa và anh em, ý thức giá trị của kinh nguyện, của chia sẻ, và những liên đới được sống.

Thử hỏi một cuộc điều trị bằng nước khoáng, một thời gian ở trên núi, một sự luyện tập thể thao để tìm kiếm hình dáng đẹp và thành tích cao, có phải là những nỗi bất hạnh cho tâm hồn, cho tinh thần và thân xác hay không ?-

Đồng ý là sự nhắc lại bài đọc trong sách Khởi Nguyên có thể lôi kéo đi đến chỗ bi quan: “ Xin hãy nhớ, con người là bụi đất, và sẽ trở về bụi đất”. Đó là điều mà vị chủ lễ nói với giáo dân, trong khi xức tro bụi lên trán của các tín hữu. Thế nhưng, nếu Thiên Chúa nhắc chúng ta nhớ rằng, chúng ta được rút ra từ bụi đất, thì không phải để làm nhục chúng ta, hạ thấp chúng ta ( đó không bao giờ là cách mà Chúa Giêsu sử dụng ), mà là để lôi cuốn sự chú ý của chúng ta nhớ đến hơi thở của thần khí Thiên Chúa, làm cho con người trở nên một sinh vật sống động, và đặt con người trong mối tương giao con thảo với Thiên Chúa; bởi vì ngài là nguồn gốc của phẩm giá cao trọng này.

Con người của sách Khởi nguyên có vẻ quên đi điều đó, khi tổ tông loài người biết cảm nghiệm bi thảm về một sự tự lập kiêu căng, khi thấy mình trần truồng, một sự trần truồng ám chỉ một sự hủy hoại thiêng liêng, sự hư không, và cô đơn.

Mặc dù những cám dỗ thực tế trong sa mạc, Chúa Giêsu là Adam thứ hai, đã chọn qui chiếu về lời của Đấng Tạo Hóa, để khẳng định, chỉ nhận lãnh từ sứ mạng cứu độ từ Thiên Chúa mà thôi.

Tro buị là dấu chỉ của một sự thu nhỏ, giảm giá. Người ta vẫn thường nói về một ngôi nhà bị thu lại trong tro bụi, khi nó không còn gì cả.

Đó đã là một bất hạnh, khi mà những gì chúng ta xây dựng, lại ra đi trong mây khói. Thế nhưng, khi điều đó quan hệ đến một đời người, một gương mặt thân yêu, một tình yêu, một tổ ấm, những tài năng và những dự định của chúng ta, thì lại càng trở thành bi thảm gấp nhiều lần. Chúng ta có khả năng kinh khủng tự hủy diệt chính mình.

Vì thế, chúng ta hãy để Thánh Thần dẫn đưa chúng ta vào hoang điạ để được giải thoát, để được giải độc khỏi những chất gây nghiện đủ loại, để giải thoát chúng ta khỏi những cơn cám dỗ, để làm cho chúng ta bớt cồng kềnh, vứt bỏ những thứ nặng nề, trở nên nhẹ nhàng, để cho phép chúng ta một cuộc sống tốt đẹp hơn, một tình yêu có chất lượng hơn.

Việc ăn năn trở lại của chúng ta không phải là luân lý, mà sống động. Nếu chúng ta được sinh ra từ bụi đất, thì phẩm giá của chúng ta là đảm nhận bụi đất này, để dẫn đưa về với vinh quang thiên quốc: “ Tôi tin xác loài người ngày sau sống lại”

Đó chính là trách nhiệm kỳ lạ mà Thiên Chúa ủy thác cho chúng ta trong tình yêu của ngài: mang lấy thân phận con người chúng ta, trái đất chúng ta, cho đến vinh quang, để thâu tóm tất cả vũ trụ lại trong Đức Giêsu Kitô Phục Sinh.