Tên, chính là người. Tên của một người thường hàm chứa những ước vọng cao cả và rộng lớn của những người thân; thường có một ý nghĩa sâu đậm nơi bản thân người mang nó; đôi khi còn tiên báo một số phận tiền định, một ơn gọi dặc biệt được trao ban, một sứ mạng khẩn thiết cần phải chu toàn, nếu muốn đáp lại lời mời gọi yêu thương của Thiên Chúa. Vì thế, trước khi đặt tên cho con trẻ, người ta thường phải cân nhắc, đắn đo và trân trọng.

Trường hợp của Gioan Tẩy Giả là một điển hình cụ thể.

Bà Ysave vừa mới sinh con. Gia đình và chòm xóm láng giềng đến chúc mừng biến cố hồng phúc này. Mọi người ngỡ ngàng, vui vẻ, vì em bé sinh ra đã cất đi nỗi tủi hổ của người mẹ, vẫn bị mang tiếng là son sẻ. Đến lúc phải đặt tên cho em bé là Gioan, nghĩa là Chúa Thương Xót, theo như lời thiên thần truyền, chứ không phải là Giacaria, theo phong tục Do thái lúc bấy giờ, thì sự ngỡ ngàng và niềm vui càng tăng lên gấp nhiều lần. Bởi vì, ngay lúc đó, lưỡi của ông Giacaria mở ra; ông bắt đầu sử dụng lại lời nói, sau khi bị câm, không nói được, từ lúc con trẻ thụ thai trong lòng mẹ. Và, ông bắt đầu chúc tụng Thiên Chúa về biết bao kỳ công ngài thực hiện cho nhân loại, cách riêng là ơn cứu độ, mà Gioan, con ông, được chọn đóng một vai trò quan trọng.

Thực vậy, trong lịch sử ơn cứu độ, Gioan đã giữ một vị trí rất riêng biệt. Ong đã lãnh nhận từ Thiên Chúa sứ mạng đặc biệt là nhận ra, đón tiếp và công bố việc Đức Kitô, Đấng Cứu độ, đến trần gian. Để trung thành với sứ mạng thánh thiêng cho đến cùng, ông đã phải trả giá rất đắt bằng cái chết thảm thương. Mỗi một sứ mạng được đón nhận và hoàn thành trọn vẹn sẽ giúp các chương trình của Thiên Chúa tiến triển.

Với ơn gọi và sứ mạng của Gioan, chúng ta thấy nổi bật mấy điểm sau đây:

Trước hết, Thiên Chúa là Đấng trung tín. Ngài trung tín với lời hứa hiện tại, lời hứa trao ban hậu duệ cho Giacaria và Ysave, dù hai ông bà đã cao niên. Ngài trung tín với lời hứa trong quá khứ là đem lại ơn cứu độ cho Dân của ngài. Ngài trung tín với lời hứa cho tương lai, bởi vì Gioan sẽ là người dọn đường cho Đấng Cứu Thế.

Chính ngài có sáng kiến, đi bước đầu. Ngài chọn ai, cho sứ mạng nào, là tuỳ theo ý ngài muốn, và thường là theo cách thế thật bất ngờ. Vào lúc thích hợp, lời kêu gọi vang lên trong tâm hồn con người. Giống như tiên tri Amos đang làm việc đồng áng; hay như David đang chăn đàn vật; hay như Phêrô đang kéo lưới… Cũng vậy, vào lúc quyết định nhất của lịch sử Dân Chúa, sứ mạng của Gioan đã được loan báo cho ông Giacaria trong Đền thờ, trong khi ông tế lễ dâng hương theo luật định. Theo như lời Chúa Giêsu, Gioan Tẩy Giả là “ ngọn đèn cháy rực và sáng chói ”. Gioan sẽ là người Tiền hô, đi trước Đấng đang được mong đợi. Ngay từ đầu, bàn tay Thiên Chúa ở với ông, để hướng dẫn, dìu dắt trong suốt hành trình sứ mạng.

Thứ đến, là sự đáp lại lời mời gọi của Thiên Chúa một cách nhiệt tình, tích cực, và năng động của Gioan. Nhằm chuẩn bị tốt đẹp hơn cho sứ mạng cao quý, Gioan lui vào nơi hoang địa, để tĩnh tâm, thinh lặng, để thanh tẩy, tinh luyện, để tìm hiểu và nhận lãnh thánh ý Thiên Chúa về sứ mạng phải chu toàn. Sống khổ hạnh, ông mặc áo lông lạc đà, thắt lưng bằng dây da, nuôi sống bằng châu chấu và mật ong rừng. Qua lời rao giảng, ông soi chiếu con đường đi đến Giao Ước mới và vĩnh cửu nơi Đức Giêsu Kitô. Qua phép rửa thống hối ở sông Giodan, ông kêu gọi mọi người hồi tâm, trở lại, chuẩn bị đón nhận Nước Thiên Chúa. Với sự khiêm nhường đặc biệt, ông nhận biết vị trí và vai trò của ông; ông biết rút lui đúng lúc, và nhường bước cho người khác xứng đáng hơn: ông đã giới thiệu Chúa Giêsu cho dân chúng, khi ngài xuất hiện. Thẳng thắn và không thoả hiệp, đó là một trong những đức tính của ông. Với một sự can đảm khác thường, ông đã mạnh dạn can ngăn vua Hêrôdê không được lấy bà Herodiadê làm vợ, vì đó là tội loạn luân ghê tởm, dù biết rằng, việc đó có thể đánh đổi mạng sống của chính mình. Cái chết của ông kết thúc sứ mạng của ông, nhưng đó cũng là lúc ông xứng đáng đón nhận lời khen ngợi của Đức Kitô: “ trong số phàm nhân lọt lòng mẹ, không có ai cao trọng hơn Gioan”.

Ngoài ra, môi trường thuận lợi, hoàn cảnh thích hợp, để ơn gọi này được nảy mầm, lớn lên và phát triển cũng là một yếu tố quan trọng không kém. Ở đây phải kể đến gia đình, trong đó, ông Giacaria và bà Ysave, cha mẹ của Gioan, là một mẫu gương lý tưởng. Thuộc dòng dõi tư tế Aaron, cả hai đều là người công chính trước mặt Thiên Chúa. Dù Ysave mang tiếng là hiếm muộn, không sinh con, dù cả hai đã lớn tuổi, nhưng cả hai vẫn luôn sống đúng theo mọi điều răn và lệnh truyền của Chúa; không ai chê trách được điều gì. Từ sứ điệp của thiên thần loan báo trong Đền Thờ, ông biết được: “ con trẻ sẽ được đầy tràn Chúa Thánh Thần ngay từ trong lòng mẹ”. Trong niềm vui khôn tả và lòng biết ơn sâu xa, cả hai đã đón nhận ơn huệ đặc biệt của Thiên Chúa. Cả hai đều đã cảm nghiệm được việc gặp gỡ Thiên Chúa. Cả hai đều sốt sắng cộng tác vào chương trình cứu độ của Thiên Chúa, qua tất cả mọi biến cố trong cuộc đời, chẳng hạn qua việc đặt tên cho con trẻ là Gioan...

Được sinh ra và lớn lên trong bầu khí đạo đức như thế, được dạy dỗ, đào tạo và huấn luyện bởi người cha, người mẹ tốt lành như thế, chắc chắn Gioan đã hưởng nhận những điều kiện rất tốt đẹp để ơn gọi và sứ mạng được thực hiện một cách hoàn hảo.

Lễ Sinh nhật Gioan Tẩy Giả nhắc chúng ta nhớ rằng, giống như Gioan, mỗi người chúng ta cũng được Thiên Chúa chọn lựa, tiền định và đặt cho một tên gọi. Kitô hữu nói lên một hồng ân, một vinh dự, một ơn gọi và một sứ mạng cao quý. Đó là loan báo Tin Mừng Tình Yêu của Chúa cho anh em chung quanh, bằng chính cuộc sống yêu thương, hy sinh và phục vụ, trong gia đình, trong khu xóm, trong xã hội… trong đời thường của chúng ta.