Gần đến lễ Giáng Sinh, mừng mầu nhiệm Nhập Thể làm người của Con Thiên Chúa, Phụng Vụ hôm nay trình bày câu chuyện và sứ mạng của thánh Giuse. Là một nhân vật rất kín đáo, bởi vì Phúc Am nói rất ít về ngài; thế nhưng, những chi tiết khiêm tốn đó cũng đủ cho thấy con người và cách thế ngài nhập vai vào mầu nhiệm Nhập Thể có một ý nghĩa lớn lao cho chúng ta.

« Người công chính »: đó là hình ảnh kinh thánh nổi bật mỗi khi nhắc đến ngài. Công chính ở đây, không phải chỉ đơn thuần là công minh, chính trực. Mà chính là một lập trường đúng đắn trong mối tương giao với Thiên Chúa, với người khác và với chính mình. Sự công chính nầy được hình thành do đức tin kiên vững, tôn trọng sự thật và lòng chân thành khiêm tốn.

     Sự chân thành của Giuse được thể hiện rõ nét trong thái độ đúng đắn trước một hoàn cảnh khó khăn: một thanh niên khám phá ra vị hôn thê của mình đã có mang do một một tác nhân thứ ba. Không nổi giận, không trách móc, không vũ phu bạo lực; trái lại, mặc dù thất vọng, nhưng rất kín đáo, kính trọng và thẳng thắn: Giuse định âm thầm lìa bỏ vị hôn thê của mình, bởi vì nàng đã thuộc về người khác. Giuse tôn trọng sự chọn lựa của Maria.

     Sự công chính đó còn được thể hiện qua thái độ lương thiện và vâng phục thánh ý Chúa. Cho tới lúc bấy giờ, Giuse đã không hề nhận được một sứ mạng nào từ Thiên Chúa đối với Đức Maria. Và nếu Thiên Chúa đã can thiệp cho Đức Maria, thì Giuse sẵn sàng rút lui để không làm cản trở thánh ý Chúa.

     Thế nhưng Thiên Chúa đã chọn Giuse. Một sự chọn lựa đã khiến ngài trở thành một mắt xích không thể thiếu trong lịch sử ơn cứu độ. Thiên Chúa đề nghị Giuse thay đổi quyết định, vì Thiên Chúa cần đến Giuse. Ngài trao cho Giuse hai sứ mạng: đón nhận Đức Maria về nhà mình, và đặt tên cho con trẻ sắp sinh ra. Gisue đã thực hiện trọn vẹn thánh ý: đón nhận Đức Maria như một người vợ hiền, và đặt tên cho con trẻ là Giêsu. Vào thời đó, theo luật Do Thái, chính khi đặt tên cho con trẻ, người đàn ông chính thức đưa đứa bé gia nhập vào gia đình, gia tộc, dòng họ mình. Vì thế, khi đặt tên cho hài nhi, Giuse chính thức là cha hợp pháp của Chúa Giêsu; điều đó cho phép Chúa Giêsu trở nên hậu duệ vua David, trở nên một nhân tính xã hội. Do đó, những ai tin vào Chúa Giêsu thực sự vừa là Con Thiên Chúa, vừa là con loài người, thì hoàn toàn không sai lầm, bởi vì cả hai không có gì mâu thuẩn nhau. Công trình của Chúa Thánh Thần nơi Đức Maria làm cho Chúa Giêsu thực sự là Con Thiên Chúa; nhưng Chúa Giêsu cũng thực sự là con của loài người, vì là con hợp pháp của Giuse, thuộc dòng dõi vua David.

     Sự vâng phục thánh ý Chúa được kiên trì tiếp tục trong suốt cuộc đời. Giuse lao động vất vả để nuôi sống Đức Maria và Chúa Giêsu. Can đảm bảo vệ hài nhi trong những lúc khó khăn, chu toàn một cách tuyệt hảo trách nhiệm giáo dục, hướng dẫn, đào tạo Chúa Giêsu, Giuse thực sự là một người cha, giúp trẻ Giêsu lớn lên và trưởng thành; nhờ đó, nhân cách của trẻ Giêsu dần dần được thành hình, phát triển. Chính nơi thánh Giuse mà Chúa Giêsu nhìn thấy phản ánh nhân loại của tình phụ tử Thiên Chúa, một Thiên Chúa giầu tình yêu thương, âu yếm cha con.

     *** Sau Đức Maria, Giuse là người trước tiên đã nhận ra mầu nhiệm Nhập Thể của Con Thiên Chúa. Nếu Giuse đã biết dìu dắt, giúp đỡ Chúa Giesu lớn lên và nên người, thì ngài cũng có thể làm cho Chúa Giêsu lớn lên trong chúng ta. Thế nhưng, quan trọng hơn, chính là những bài học quý giá mà ngài để lại. Đó là sự cộng tác tích cực của ngài trong công trình cứu chuộc; đó là thái độ sẵn sàng đón nhận thánh ý Chúa; đó là tinh thần trách nhiệm được chu toàn một cách tuyệt hảo.

            Đó chính là những thái độ cần thiết để đón tiêp Chúa, của chúng ta. Bởi vì Chúa luôn luôn đến với chúng ta, nếu chúng ta sẵn sàng cộng tác với ngài. Bởi vì mỗi người chúng ta là một nhân tố trong chương trình cứu độ muôn đời của Thiên Chúa.