Khi nói đền Luật Lệ, chúng ta thường nghĩ đến sự gò bó, ép buộc, không được tự do, không được làm theo ý muốn. Khi nói đến Luật Lệ chúng ta cũng thường liên tưởng đến sự trừng phạt, chế tài, dành cho những ai vi phạm, không giữ đúng những gì đã qui định. Do đó, có một số người chủ trương, căn cứ vào sự tuân giữ lề luật sít sao hay không, để đánh giá là tốt hay xấu, công chính hay tội lỗi. Điển hình của loại người nầy là những người Biệt Phái thời Chúa Giêsu. Được xem là người đạo đức, tự cho mình là công chính, họ đề cao một cách quá đáng việc giữ đúng từng chữ các điều luật dạy.

Đối với Chúa Giêsu, tuân giữ các điều luật dạy là tốt. Tuy nhiên, điều đáng trách nơi những người Biệt Phái là, họ đã dùng sự giữ luật đó để cho rằng, mình công chính trước mặt Chúa. Dựa vào đó, họ so sánh mình với người khác; cho là mình tốt lành, thánh thiện hơn người khác qua những gì trông thấy được. Họ chỉ để ý đến hình thức bên ngoài để đánh giá phẩm chất con người. Họ dùng tôn giáo để tự cao tự đại, để áp đặt người khác; và qua đó, họ cũng áp đặt cả chính Thiên Chúa, vì cho rằng, họ đã giữ đúng luật, thì Thiên Chúa bắt buộc phải đối xử tốt với họ. Họ không thực lòng, cho nên thường được gọi là bọn giả hình.

Trong khi đó, theo Kinh Thánh, thì Luật Lệ không phải đơn thuần là những lệnh truyền, bắt buộc phải tuân phải giữ, mà là một hướng đi, một lẽ sống, một con đường do Thiên Chúa vạch ra. Theo con đường nầy, con người chắc chắn sẽ đạt được hạnh phúc muôn đời trong Nước Chúa. Luật lệ không phải là bảng kê những bó buộc áp đặt, mà là những tấm bảng chỉ đường, giúp con người luôn sống trong ơn nghĩa Chúa. Đó là một món quà đặc biệt do Thiên Chúa trao ban.

Quà của Thiên Chúa, nhưng con người có thể đón nhận hay chối từ. Bởi vì Thiên Chúa cũng trao ban cho con người sự tự do, và ngài tuyệt đối tôn trọng sự tự do đó. Ngài ban cho con người có khả năng lựa chọn; nhưng, đồng thời cũng trình bày những hướng dẫn, tỏ rõ thánh ý tình yêu của ngài. Do đó, có tự do, không có nghĩa là có thể chọn lựa bất cứ thứ gì. Cách sử dụng tự do tốt nhất là chọn lựa điều lành, điều thiện theo thánh ý Thiên Chúa một cách hợp lý, không bị ép buộc. Trao ban sự tự do, Thiên Chúa trao ban vinh dự, sự tín nhiệm, tin tưởng và trách nhiệm. Hạnh phúc hay bất hạnh là tùy ở cách sử dụng tự do của mỗi người.

Chúng ta biết rằng, Chúa Giêsu đến để kiện toàn lề luật. Đối với ngài, tất cả lề luật chỉ là tình yêu thương. Ngài luôn luôn nhắc nhở con người là, vì yêu thương, Thiên Chúa đã bày tỏ tấm lòng của ngài qua các giới răn. Ngài mời gọi tất cả hãy luôn sống trong tình yêu của ngài, bằng cách luôn đi theo đường lối của ngài. Ngài luôn luôn sẵn sàng thương xót, tha thứ cho những ai sa ngã, lỡ lầm, biết ăn năn thống hối, quay trở lại. Tình yêu thương cao vời đó được thể hiện cụ thể nơi con người của Chúa Giêsu, qua những lời giảng dạy, qua các việc lành, để nâng đỡ những người bất hạnh, qua cái chết tủi nhục trên thập già và sự phục sinh vinh quang để đem lại ơn cứu độ con người.

*** Như thế, con người được công chính là do lòng thương xót, nhân hậu của Chúa, chứ không phải do việc tuân giữ lề luật bên ngoài. Con người được cứu độ là do biết đáp lại tình yêu Chúa, biết tin tưởng trở về với Chúa, chứ không phải do công lao của chính mình.                              

Như thế, sống theo Lời Chúa, tuân giữ các giới răn, nhất là luật Bác Ai Yêu Thương là cách tỏ lòng biết ơn Chúa vì những ơn huệ được trao ban, chứ không phải là một điều kiện song phương, buộc Thiên Chúa phải thi hành.

Như thế, việc trở nên công chính, chính là sự trở lại của tâm hồn, của thái độ bên trong, của tình yêu. Tốt hay xấu, đạo đức hay tội lỗi là chuyện của nội tâm, của mối liên hệ trực tiếp với Thiên Chúa, chứ không phaải là hình thức bên ngoài.

Đây là dịp rất tốt để mỗi người nhìn lại chính mình, kiểm điểm lại cuộc sống của mình trước mặt Chúa và anh em. Chúng ta có thực sự tin tưởng yêu mến Chúa bằng cách sống theo Lời Chúa không ?- Chúng ta có đối xử với nhau như anh em con cùng một Cha trên trời hay không ?- Những việc đạo đức như dâng lễ, đọc kinh, cầu nguyện... có đựợc thực hiện do lòng yêu mến, biết ơn hay chỉ là hình thức bên ngoài ?- Những việc lành như bố thí, giúp đỡ người bất hạnh có được phát xuất từ sự thương cảm thực sự, theo gương Chúa Giêsu, hay chỉ là để khoe khoang, giả hình. Nhìn lại để biết mình hơn, để đổi mới canh tân, để cải thiện và sống tốt đẹp hơn theo thánh ý Chúa.

Bởi vì, như Chuá Giêsu đã cảnh báo, nếu không công chính hơn các luật sĩ và biệt phái, thì chúng ta sẽ không được vào Nước Trời.