“ Lòng đầy thì miệng mới nói ra”.

Lời nói là phương thế bày tỏ tấm lòng, tâm hồn và con người. Cái lưỡi là phương tiện thể lý để có thể phát âm, diễn tả thành lời, giúp biểu đạt tư tưởng, ý muốn, tâm tư, tình cảm, nguyện vọng.. của con người.

Tuy nhiên, cái lưỡi vừa là cái gì tốt nhất, vừa cũng là cái gì xấu nhất, nơi con người. Nó có thể làm nên một việc thiện vô biên, nhưng cũng có thể gây ra một sự dữ không thể nào đo lường được, và cũng không thể nào sửa chữa được. Bởi vì trong cuộc sống, chúng ta gặp biết bao lời gian dối, chỉ trích, những cuộc chuyện trò không lương thiện, thô tục, bất lương... Ở đây, chúng ta sẽ nhắc qua những lời nói xấu và vu khống.

Nói xấu là nói một điều xấu có thật, là nói về những lỗi lầm hay khuyết điểm của anh em cho người khác mà không có lý do chính đáng.

Dĩ nhiên là có những trường hợp được phép tỏ lộ những khuyết điểm hay lỗi lầm của người khác. Chẳng hạn như để tự bào chữa mình trước một tố cáo bất công, hoặc khi được mời như là nhân chứng, hay để đưa ra những lời chỉ dẫn cho một người có trách nhiệm có quyền biết sự thật... Thế nhưng, nếu không có lý do chính đáng mà nói những khuyết điểm hay lỗi lầm của người khác là một tội, và thường là một tội nặng. Tội càng nặng, khi tiêt lộ một sự xấu kín đáo, có tính cách nghiêm trọng. Đó là một sự xúc phạm đối với Thiên Chúa và anh em. Lời nói xấu trực tiếp đi ngược lại với đức bác ái mà Thiên Chúa đã tha thiết mời gọi thực hành để xứng đáng là môn đệ Chúa, bởi vì nó gây ra nhiều sự thiệt hại cho tha nhân.

Nói xấu trước hết làm hại chính đương sự, bởi vì như thế là phạm tội, thường là nặng, chống lại đức bác ái. Nó làm cho chính đương sự mất sự tín nhiệm và sự quý mến của những người nghe. Nói xấu còn làm hại chính người bị nói xấu, bởi vì nó làm mất mát thanh danh, là một báu vật quý giá; và điều đó có thể đem đến những thiệt hại nặng nề trong công việc làm ăn, trong các mối quan hệ, trong đời sống xã hội, gia đình. Từ đó, nó còn có thể khích động sự trả thù. Nó cũng làm hại người nghe, nếu nghe với sự vui thích, nhất là nếu đến lượt họ lại đi loan truyền đến những người khác nữa. Sau cùng, điều đó lại trở thành một gương xấu, làm cớ vấp phạm cho những người nhẹ dạ, dễ tin. Và cứ thế, việc xấu sẽ không chấm dứt.

Còn vu khống thì hệ tại ở việc nói một điều xấu không có thật, nói những khuyết điểm mà anh em không có, hay những lỗi lầm mà anh em không phạm. Vì thế, vu khống luôn luôn là một sự nói dối, và là tội nặng, vì không bao giờ sửa chữa được. Vu khống là tội nặng, vì từ nói xấu người ta dễ dàng đi đến việc vu khống: người ta nói những điều có thật, nhưng lại thổi phồng khuyết điểm, phóng đại lỗi lầm, loại bỏ những tình huống giảm khinh...

Vì thế, nói xấu và vu khống đều là xấu, có liên hệ với nhau, đều đáng chê trách, cần phải tránh xa.

Để tránh khỏi phải sa vào khuyết điểm nầy, chúng ta cần phải nhìn lại chính mình, nhìn lại con người thật sự của mình.

Nói xấu, hay vu khống đều là xét đoán, phê phán. Thế nhưng, chúng ta là ai mà lại dám xét đoán anh em, phê phán người khác. Ai trong chúng ta là vô tội, để có thể tố cáo và kết án tha nhân. Tại sao chúng ta không gỡ bỏ cái đà trong mắt mình trước khi lấy rác trong mắt anh em. Nói xấu hay vu khống người khác thực sự là xúc phạm đến quyền phép, sự toàn năng và lòng nhân từ của Thiên Chúa. Bởi vì chỉ có ngài mới có quyền thực hiện việc đó một cách khôn ngoan và thông cảm, thương xót. Nếu thực sự thông cảm và mong muốn sự lành cho anh em, chúng ta hãy trực tiếp khuyên nhủ người sai phạm, một cách thân mật và nhã nhặn. Chính tình yêu, sự thông cảm và tế nhị sẽ có sức mạnh biến đổi anh em trở nên tốt hơn.

Tuy nhiên, điều quan trọng là, chúng ta hãy xét mình và tự sửa đổi chính mình trước hết. Sau đó, mới có thể giúp đỡ Anh Em mình, theo thánh ý Chúa.